صفحه محصول - پروپوزال سرسختی روانشناختی در زنان

پروپوزال سرسختی روانشناختی در زنان (docx) 1 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 1 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

دانشگاه هرمزگان واحدپردیس قشم پايان نامه براي دريافت درجه کارشناسي ارشد در رشته مشاوره خانواده عنوان: بررسی مقایسه ای سبک های دلبستگی و تمایل به طلاق با کنترل سر سختی روان‌شناختی بین زنان، دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد استاد راهنما: دکتر اقبال زارعی استاد مشاور : دکتر حسین زینلی پور نگارش : محمدرضا محمودی تابستان 1393 چکیده پژوهش پیش رو با هدف بررسی مقایسه ای سبک های دلبستگی و تمایل به طلاق با کنترل سر سختی روان‌شناختی بین زنان، دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد انجام شد. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر توصیفی (از نوع علی – مقایسه ای) بود. جامعه این پژوهش شامل دو گروه زنان متقاضی طلاق که دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد مراجعه کننده به دفاتر شورای حل اختلاف و دادگستری و زنان خواهان ادامه زندگی مشترک دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد مراجعه کننده به مراکز درمان ترک اعتیاد بودند. از جامعه مورد مطالعه تعداد 120 زن دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند که از این تعداد 60 نفر متقاضی طلاق و 60 نفر خواهان ادامه زندگی مشترک بودند. روش مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات از نوع میدانی بوده است و هم چنین از دو پرسش نامه سبک های دلبستگی هزن و شیور(1987) و پرسش نامه سرسختی اهواز استفاده شده است که پس از تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه نتایج زیر حاصل شد: بين سبک دلبستگی ایمن در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد خواهان ادامه زندگی با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف متقاضی طلاق تفاوت معنی دار وجود دارد. بين سبک دلبستگی اجتنابگر در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد خواهان ادامه زندگی با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف متقاضی طلاق تفاوت معنی دار وجود ندارد. بين سبک دلبستگی دوسوگرا در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد خواهان ادامه زندگی با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف متقاضی طلاق تفاوت وجود ندارد. بين سرسختی روان شناختی در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد خواهان ادامه زندگی با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف متقاضی طلاق تفاوت وجود دارد. بین سبک دلبستگی ایمن و کنترل سرسختی روان شناختی در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد خواهان ادامه زندگی با زنان دارای شوهر به اختلال مصرف مواد متقاضی طلاق رابطه معنی دار وجود ندارد. بین سرسختی روان شناختی در سبک های دلبستگی زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد خواهان ادامه زندگی با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف متقاضی طلاق تفاوت وجود ندارد. کلیدواژه: سبک های دلبستگی، تمایل به طلاق، سر سختی روان‌شناختی، اختلال مصرف مواد تقدیم به : تقدیم به خانواده عزیزم که نگاهشان و لبخندهایشان را جاده موفقیت من در همه صحنه های زندگی کرده اند تقدیر و تشکر : با تقدیر و تشکر شایسته از اساتید بزرگوار، آقایان دکتر زارعی و دکتر زینلی که با نکته های دلاویز و گفته های بلند ، صحیفه های سخن را علم پرور نمود ندو همواره راهنما و راه گشای نگارنده در اتمام واکمال پروژه بوده اند. معلما مقامت ز عرش برتر باد همیشه توسن اندیشه ات مظفر باد فهرست مطالب عنوان صفحه فصل اول طرح تحقیق 1-1- مقدمه2 1-2- بیان مساله3 1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق5 1-4- اهداف تحقیق7 1-4-1-هدف کلی 7 1-4-2- اهداف جزئی7 1-5- سوال ها تحقیق7 1-6- فرضیه های تحقیق8 1-7- تعاریف نظری و عملیاتی8 1-7-1-تعاریف مفهومی8 1-7-2- تعاریف عملیاتی9 فصل دوم پیشینه ی تحقیق 2-1- پیشینه ی نظری11 2-2- پیشینه پژوهشی50 2-2-1- پیشینه داخلی50 2-2-2- پیشینه خارجی53 فصل سوم روش تحقیق 3-1-مقدمه59 3-2- روش انجام تحقیق59 3-3-جامعه آماری59 3-4- نمونه آماری و روش نمونه گیری60 3-5- ابزار اندازه گیری اطلاعات60 3-6- روش اجرای پژوهش62 3-7- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات63 فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها 4-1- مقدمه 65 4-2- آمار توصیفی 66 4-3-آمار استنباطی69 فصل پنجم بحث و نتیجه گیری 5-1- مقدمه75 5-2- بحث و نتیجه گیری75 5-3- محدودیت ها77 5-4- پیشنهادها78 5-4-1- پیشنهادهای کاربردی78 5-4-2- پیشنهادهای پژوهشی79 منابع فارسی80 منابع انگلیسی83 پرسش نامه 85 فهرست جدول ها عنوان صفحه فهرست نمودارها عنوان صفحه فصل اول طرح تحقیق 1-1- مقدمه متخصصان روان‌شناسی خانواده معتقدند که شناخت دقیق‏ زوجین از یکدیگر قبل از ازدواج و جلوگیری از ازدواج‏های‏ خودسرانه و سهل‏انگارانه می‏تواند پیشگیری مناسبی برای پدیده‏ طلاق بعد از آغاز زندگی باشد. طبق آمار ارائه‏ شده 5/47 درصد مردان و 55 درصد زنان شناخت کمی از همسران خود هنگام ازدواج دارند و در این میان تنها 5/27 درصد مردان و 25 درصد زنان در هنگام ازدواج همسران خود را به خوبی می‏شناسند و در بین این دو دسته، دسته‌ی دیگری هم‏ وجود دارد که شناخت نسبی از همسران خود دارند، یعنی 10 درصد مردان و 20 درصد زنان. اگر این آمار به سویی رود که‏ زوجین از هم شناخت کافی داشته باشند، به احتمال زیاد طلاق‏ رشد نزولی خواهد داشت. بررسی ها نشان می‏دهد عدم شناخت صحیح از همسر علت‏ عمده‌ی طلاق‏ها گزارش شده است. غیر از این، شتاب‏زدگی در ازدواج باعث ایجاد زیان‏های غیرقابل جبران شده که برای رفع‏ این معضل می‏توان با مشاوره روان‌شناسی آن را حل کرد؛زیرا با این ارزیابی روان‌شناختی است که آمادگی فرد از لحاظ روحی و روانی برای ازدواج مشخص می‏شود(رستمی و همکاران، 1388). در روند شناسایی عوامل ایجاد کننده تفاوت های فردی در واکنش به فشارهای زندگی، کوباسا(1979)، بیان کرد که سرسختی روان‌شناختی به عنوان یک ویژگی شخصیتی، رابطه بین استرس و بیماری را تحت تاثیر قرار داده، از عوامل اصلی ایجاد تفاوت های فردی در این زمینه است. از آن زمان به بعد، پژوهش های متعدد فرضیه کوباسا را حمایت کرده و نشان داده اند که سرسختی روان‌شناختی به عنوان یک ویژگی شخصیتی رابطه بین استرس و بیماری را تعدیل می کند(شریفی و همکاران، 1384). نظریه‌ی دلبستگی را بی‏شک بایستی یکی از برجسته‏ترین دست‏ آوردهای روان‌شناسی معاصر به حساب آورد. این نظریه فرآیند شکل‏گیری و قطع‏شدن پیوندهای عاطفی را توضیح می‏دهد. مفهوم محوری و اصلی این نظریه به توضیح و تشریح این نکته‏ می‏پردازد که چگونه نوزاد از نظر هیجانی نسبت به شخصی که‏ وظیفه‌ی مراقبت و نگهداری از وی را بر عهده دارد، دلبسته می‏شود و نیز چگونه هنگامی که از این شخص جدا می‏شود دچار تنش‏ و تنیدگی می‏گردد. دلبستگی پیوند عاطفی نسبتا پایداری است‏ که بین کودک و یک یا تعداد بیشتری از افرادی که نوزاد را در تعامل منظم دائمی با آنها می‏باشد، ایجاد می‏گردد. در ایجاد و تعیین کیفیت این پیوند عاطفی دو مفهوم قابل دسترس بودن و پاسخ دهنده بودن، تصویر مادرانه نقشی یگانه و منحصر به فرد ایفاء می‏کنند. زندگی نوزاد انسان، حول محور یک شخص خاص‏ که قابل دسترس است و منظما به نیازهای مراقبتی او پاسخ‏ می‏دهد، می‏چرخد و بدین ترتیب رفتار جست‏وجوی مراقبت‏ نوزاد با پاسخ‏دهی منظم تصویر مادرانه شکل می‏گیرد. در واقع‏ این رفتار جست‏وجوی مراقبت نوزاد است که دلبستگی نامیده‏ می‏شود(رستمی و همکاران، 1388). رابطه بین پنج عامل اصلی شخصیت و سبک‏های دلبستگی از زاویه‏ای دیگر نیز قابل‏ بررسی است. در یک سری مطالعه، بوش و همکاران(1986)نشان دادند که‏ بسیاری از سازه‏های شخصیتی می‏توانند به ترکیبی از پنج بعد اصلی کاهش پیدا کنند. این‏ مسئله چالشی را پیش روی مقیاس‌های مربوط به تفاوت های فردی قرار می‏دهد. چنین‏ مقیاس‌هایی باید در صورت امکان در نقشه‏ای که به‌وسیله پنج عامل اصلی ایجاد شده است قرار گیرند(شیپور و برنان‏12، 1992). بنابراین اگر سبک دلبستگی را به عنوان یک سازه تفاوت‏ فردی در نظر بگیریم این فرض مطرح می‏شود که سبک‏های دلبستگی مثل سایر سازه‏های‏ تفاوت های فردی واریانس مشترکی را با ابعاد پنج عامل اصلی شخصیت داشته باشد(بشارت و همکاران، 1385). 1-2- بیان مساله کانون اصلی فشارهای حاصل از اعتیاد مردان متاهل، همسر و فرزندان آن ها هستند. همسران افراد معتاد برای مبارزه با اعتیاد شوهر از راهبردهای مقابله ای گوناگون مانند اجتناب شناختی، تلاش برای فرار فکری از مشکل، مواجهه فعال با همسر، تهدید به ترک و یا طلاق استفاده می کنند(گل پرور و مولوی، 1380). در کنار عوامل مختلفی که عموماً برای طلاق عنوان شده‏ است، مثل؛اعتیاد، فقر، ندادن نفقه، زندانی بودن شوهر، داشتن زن‏های دیگر، عدم تفاهم اخلاقی و فرهنگی، اختلاف‏ سنی و فساد اخلاقی و غیره عامل دیگری نیز وجود دارد که‏ شاید تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است و حتی می‏توان‏ گفت که اصلاً به آن توجهی نشده است و آن‏"سبک دلبستگی‏ زوجین‏"می‏باشد. وست وشلدون(1999)، فکر دلبستگی بزرگسالان را به‏ عنوان روابط دو به دویی تعریف می‏کند که همجواری با یک‏ شخص ویژه و ترجیح داده شده منجر به دست یافتن، یا حفظ شدن احساس ایمنی می‏گردد. بحث های فراوانی در خصوص‏ نقش دلبستگی در همسرگزینی وجود دارد. ممکن است بتوان‏ در همسرگزینی نقشی را برای دلبستگی در فرهنگ‏های غربی‏ که با روابط آزاد قبل از ازدواج مشخص می‏شوند-که به نوبه‌ی خود امکان ترک و قطع رابطه را برای هر دو طرف آسان‏تر می‏کند- در نظر گرفت؛زیرا این امر به افراد اجازه می‏دهد تا قبل از ازدواج شناخت بیشتری از همسر خود به دست آورند. اما مشکل‏ به‌توان برای دلبستگی نقش قابل توجهی را در همسرگزینی در فرهنگ‏هایی هم چون ایران که نسبت به روابط پیش از ازدواج‏ و ازدواج رویکرد متفاوتی دارند در نظر گرفت؛زیرا با توجه به‏ فرایند ازدواج در ایران واضح است که زوجین قبل از ازدواج زمان‏ و فرصت کافی برای شناخت کامل یکدیگر را ندارند تا به سبک دلبستگی یکدیگر آگاه شوند یا تحت تأثیر آن قرار گیرند. به‏ همین دلیل هم بسیار بعید است که همسر گزینی در زوج‏های‏ ایرانی، تحت تأثیر دلبستگی باشد؛در حالی که سبک دلبستگی‏ هر فرد موضوع قابل توجهی است که متأسفانه کمتر به آن توجه‏ شده و باعث جفت شدن زوج‏های ناایمن گردیده که روابط زناشویی را تحت تأثیر قرار می‏دهد و باعث سست شدن و از هم‏ گسستن آن می‏گردد(رستمی و همکاران، 1388). براساس مشاهدات و تحقیقات متعدد، سه سبک دلبستگی بزرگسالی را که ادامه کیفیت روابط کودکی است شناسایی شده است: سبک دلبستگی ایمن، سبک دلبستگی اجتنابی و سبک دلبستگی دوسوگرا(بشارت و همکاران، 1385). به باور گیرمن و رونی(1989)، همسران افراد معتاد تمایل دارند تا از سبک های مقابله ای متعددی استفاده کنند، ولی اجتناب رفتاری(اجتناب از روبه رو شدن با همسر، دور نگه داشتن کودکان از دید همسر) رایج ترین روش مقابله ای در بین همسران افراد معتاد بوده است. با رشد فزآینده آگاهی در حوزه روان‌شناسی و پیدایش گستره های نو، مفهوم سرسختی نیز به عنوان یکی از ویژگی های شخصیتی مورد توجه نظریه پردازان روان‌شناسی به ویژه روان‌شناسان مثبت گرا قرار گرفته است. در این چارچوب سرسختی به عنوان ترکیبی از نگرش ها و باورها تعریف می شود که به فرد انگیزه و جرات می دهد تا در مواجهه با موقعیت های فشارزا و دشوار کارهای سخت و راهبردی انجام دهد و برای سازگاری با آن شرایط سرسختانه فعالیت کند تا از میان رویدادهایی که می تواند به صورت بالقوه واجد پیامدهای فاجعه آمیز و ناخوشایند باشند راهی به سوی رشد و تعالی باز کند و فرصت هایی برای رشد فراهم آورد(مدی و همکاران، 2002). سرسختی روان‌شناختی دارای سه سازه شامل : تعهد، کنترل و مبارزه جویی می باشد. فردی که دارای خصوصیت تعهد است، فعالیت های زندگی را جالب، بااهمیت و معنی دار، می پندارد، چنین اعتقادی از فشارزا بودن وقایع، ‌می کاهد. مولفه های سرسختی در موقعیت های فشارزا، سبب خواهند شد که فرد ارزیابی تهدیدآمیزی از موقعیت نداشته باشد و از راهبردهای صحیح برای حل مساله استفاده نماید. مفهوم سرسختی، مفهومی بسیار مفید است که می تواند نشان دهد که فرد، حتی با داشتن یک زندگی دردناک مثل: ابتلا به ایدز، می تواند سلامت روان خود را حفظ نماید(وانس و همکاران، 2008). مدی و همکاران(2002)، نشان دادند افراد با سرسختی روان‌شناختی بالا در مقایسه با افراد سرسختی روان‌شناختی پایین مدیریت بهتری در شرایط فشارزا دارند و از استراتژی های مقابله ای مثبت تری استفاده می کنند. آن ها در این موقعیت ها، فعال تر و با تمرکز شناختی بالاتر، عمل می نمایند. افراد با سرسختی بالا در موقعیت های فشارزا بیشتر از روش های مقابله ای مساله مدار استفاده می نمایند و افراد با سرسختی پایین از روش های مقابله ای هیجان مدار استفاده می نمایند و سبک مقابله ای افراد سرسختی بالا در چنین موقعیت هایی کارآمدتر می باشد. حال قصد محقق در این پژوهش برآن است تا بداند سبک های دلبستگی در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد مایل به طلاق با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد مایل به ادامه زندگی مشترک چه تفاوتی دارد و آیا کنترل سر سختی روان‌شناختی زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد تاثیری در تمایل به طلاق آن ها دارد یا نه؟ 1-3- ضرورت و اهمیت موضوع تحقیق کارشناسان و آسیب شناسان اجتماعی توجه به آمار طلاق‏ را بسیار جدی می‏دانند و معتقدند طلاق یک پدیده‌ی ناهنجار اجتماعی است که ظهور آن می‏تواند زمینه‏ساز عوامل دیگری‏ برای زن، مرد، فرزندان و در نهایت جامعه شود. از همین رو طلاق، پدیده کهنه ولی همیشه تازه است. براساس تحقیقات‏ انجام شده اعتیاد، بیکاری، ازدواج بدون برنامه و سطحی، اختلالات روحی، روانی، جنسی، ناباروری و عوامل اقتصادی از مهم‏ترین عوامل طلاق عنوان شده‏اند(رستمی و همکاران، 1388). مدیرکل ثبت احوال هرمزگان گفت:از ابتدای سال 1390 تا پایان آذرماه همان سال 624زوج در شهر بندرعباس طلاق گرفته اند که نسبت به مدت مشابه پارسال 6درصد افزایش یافته است. به گزارش جرون نیوز:غلامپور بمی در جریان ارائه گزارش به شورای شهر افزود:این بدان معناست که از هرهشت ازدواج یک مورد به طلاق می انجامد. این مسئول تصریح کرد:در شهری مانند خمیر وضعیت از این هم فاجعه بارتر است و از هرچهار ازدواج یک مورد به طلاق منجر می گردد. وی میانگین این شاخص در استان را یک طلاق در مقابل هر 12ازدواج اعلام و اضافه کرد: امسال 6مورد طلاق بانوان 10تا 14ساله نیز  به ثبت رسیده که در شهرهای بندرعباس، رودان و میناب بوده است. ثبت پنج ازدواج دختران زیر 10سال در استان که سه مورد آن در میناب بوده از دیگر مباحث طرح شده در این نشست بود. مدیرکل ثبت احوال هرمزگان اضافه کرد:بر اساس تجزیه و تحلیل آماری انجام شده 34درصد از کل طلاق ها در کمتر از سه سال از آغاز زندگی مشترک بوده 51درصد نیز در پنج سال اول زندگی مشترک روی داده است. غلامپور بمی اضافه کرد:23مورد طلاق نیز در زندگی های مشترک با سابقه بیش از 29سال انجام شده است(جرون نیوز، 1390). امروزه در جامعه رشد روزافزون گرایش به مواد مخدر در بین نوجوانان، جوانان و کودکان در حالی می باشد که در کشور ایران تدابیر بسیاری در این خصوص اندیشیده می شود و سالانه میلیاردها تومان برای جلوگیری از ورود مواد مخدر و ترک اعتیاد هزینه می گردد. نظر به ماهیت دلبستگی، پژوهش هایی که تا به امروز در مورد سبک‏های دلبستگی‏ انجام شده است روی متغیرهای رابطه‏ای مثل کیفیت روابط صمیمی و سبک دوست‏داشتن‏ متمرکز بوده است و خصیصه‏های شخصیتی به عنوان همبسته‏های سبک‏های دلبستگی‏ بزرگسالی کمتر مورد توجه قرار گرفته‏اند. اما چه‏ متغیرهای شخصیتی با سبک دلبستگی رابطه دارند؟شناسایی این متغیرها به درک بهتر دلبستگی کمک‏ می‏کند(بشارت و همکاران، 1385). تحقیقات نشان می دهد که منابع شخصی مثل، سرسختی روان‌شناختی، سبک دلبستگی در غلبه بر فشار روانی در استرس های واقعی زندگی موثر می باشد(نریا و همکاران، 2001). مولفه های سرسختی روان‌شناختی، سبب می شوند که افراد فشارزاهایی مثل تغییرات مثبت و منفی در زندگی را، عاملی در جهت رشد و بالندگی درنظر بگیرند و به همین سبب نسبت به کسانی که فاقد این ویژگی هستند، شرایط را کمتر فشارزا تلقی نمایند و کمتر دچار احساس درماندگی خواهند شد و فعالانه تر مسایل را حل می نمایند(عسکری همایی، 1388). حال با انجام پژوهش هایی در زمینه سبک های دلبستگی و کنترل سرسختی می توان سازگاری زنان دارای شوهر معتاد را سنجید و از این طریق راه هایی برای حل مشکل این قشر رنج دیده جامعه ارایه داد تا از این مهم این زن ها، شوهرانشان، فرزندان و خانواده هایشان، سازمان های برنامه ریز اوقات فراغت، مشاوران خانواده و در نهایت جامعه سود ببرند. 1-4- اهداف تحقیق 1-4-1- هدف کلی بررسی مقایسه ای سبک های دلبستگی و تمایل به طلاق با کنترل سر سختی روان‌شناختی بین زنان، دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد 1-4-2- اهداف جزیی 1- بررسی مقایسه بین سبک دلبستگی ایمن در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک 2- بررسی مقایسه بین سبک دلبستگی اجتنابگر در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک 3- بررسی مقایسه بین سبک دلبستگی دوسوگرا در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک 4- بررسی مقایسه بین سرسختی روان‌شناختی در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک 5- بررسی مقایسه بین سبک دلبستگی ایمن و کنترل سرسختی روان‌شناختی در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک 6- بررسی مقایسه بین سرسختی روان شناختی در سبک های دلبستگی زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد خواهان ادامه زندگی با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف متقاضی طلاق 1-5- سوالات تحقیق 1- آیا بین سبک دلبستگی ایمن در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک تفاوت وجود دارد؟ 2-آیا بین سبک دلبستگی اجتنابگر در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک تفاوت وجود دارد؟ 3- آیا بین سبک دلبستگی دوسوگرا در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک تفاوت وجود دارد؟ 4- آیا بین سرسختی روان‌شناختی و مولفه های آن در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک تفاوت وجود دارد؟ 5- آیا بین سبک دلبستگی ایمن و کنترل سرسختی روان‌شناختی در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک تفاوت وجود دارد؟ 6- آیا بین سرسختی روان شناختی در سبک های دلبستگی زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد خواهان ادامه زندگی با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف متقاضی طلاق تفاوت وجود دارد؟ 1-6- فرضیه های تحقیق 1- بین سبک دلبستگی ایمن در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف خواهان ادامه زندگی مشترک تفاوت وجود دارد. 2-بین سبک دلبستگی اجتنابگر در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف خواهان ادامه زندگی مشترک تفاوت وجود دارد. 3- بین سبک دلبستگی دوسوگرا در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف خواهان ادامه زندگی مشترک تفاوت وجود دارد. 4- بین سرسختی روان‌شناختی در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک تفاوت وجود دارد. 5- بین سبک دلبستگی ایمن و کنترل سرسختی روان‌شناختی در زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد متقاضی طلاق با زنان دارای شوهر به اختلال مصرف مواد خواهان ادامه زندگی مشترک تفاوت وجود دارد. 6- بین سرسختی روان شناختی در سبک های دلبستگی زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال های مصرف مواد خواهان ادامه زندگی با زنان دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف متقاضی طلاق تفاوت وجود دارد . 1-7- تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق 1-7-1- تعاریف مفهومی سبک های دلبستگی: به طور کلی دلبستگی به معنی پیوند عاطفی بین مردم بوده و مردم برای ارضای عاطفی بر هم تکیه می کنند. در روان‌شناسی رشد، پیوند هیجانی که بین کودک شیرخوار و مادر یا یک شخص بالغ دیگر پدید می آيد، به گونه ای که کودک موقع ناراحتی به آن ها پناه می برد، از آن ها نمی ترسند و با وجود این مراقب ها در حضور بیگانگان، اضطراب و جدایی را نشان نمی دهد. بنابراین، دلبستگی را می توان یک الگوی رفتاری خاص در نظر گرفت که در اکثر جوامع برای رشد سالم اهمیت حیاتی دارد و زمان دلبستگی مطلوب بوجود می آید که در سال اول زندگی کیفیتی متقابل و خوشایند بین کودک و مادر(یا نگهدارنده ) شکل گرفته باشد رابطه ای گرم، صمیمانه و پایا که برای هر دو رضایت بخش و مایه خوشی است(پورافکاری، 1376). هزن و شیور(1987)، بر پایه کار اندازه گیری کیفیت دلبستگی در موقعیت ناآشنای آینس ورث برای شیرخواران، در دلبستگی بزرگسال نیز، سه سبک دلبستگی را معرفی نمودند که شامل ئلبستگی ایمن، ناایمن اجتنابگر، ناایمن مضطرب – دوسوگرا می شود. افراد ایمن، تجارب عشقشان را شاد، دوستانه و همراه با اعتماد توصیف می کنند. آن ها بر موضوع پذیرش شریکشان بدون توجه به هر گونه اشتباه تاکید دارند و روابطشان متمایل به هر چه گسترده تر شدن است. افراد مضطرب – دوسوگرا، عشق را به عناوین زیر تجربه می کنند : وسواسی، تمایل برای دو جانبه بودن، هیجان های زیاد و کم، جذابیت جنسی افراطی و حسادت. در ضمن آن ها نگران هستند که شریکشان واقعاً به آن ها عشق نداشته باشند یا شاید آن ها را ترک کنند. افراد اجتنابگر بطور معمولی از صمیمیت، افراط و تفریط های هیجانی، و حسادت می ترسیدند. آن ها باور داشتند که برای شاد بودن نیازی به عشق نیست(آیزنک و فلاناگان، 2001). کنترل سرسختی: کوباسا(1979)، سرسختی را یک ویژگی شخصیتی می داند که در مواجه با حوادث فشارزای زندگی، به عنوان یک منبع مقاومت و سپر محافظ عمل می کند. او با استفاده از نظریه های وجودی در شخصیت، سرسختی را ترکیبی از باورها در مورد خویش و جهان تعریف می کند که از سه مولفه تعهد، کنترل و مبارزه جویی تشکیل شده و در عین حال، یک ساختار واحد است که از عمل یک پارچه هماهنگ این سه مولفه مرتبط باا هم سرچشمه می گیرد(حمید، 1386). 1-7-2- تعاریف عملیاتی سبک های دلبستگی: در این پژوهش منظور از سبک های دلبستگی امتیازی است که فرد در آزمون سبک های دلبستگی بزرگسال هزن و شیور کسب می کند. کنترل سرسختی: در این پژوهش منظور از سرسختی امتیازی است که فرد در پرسش نامه سرسختی اهواز کسب می کند. فصل سوم روش تحقیق 3-1- مقدمه در این فصل با در نظر گرفتن هدف تحقیق، روش تحقیق مشخص شده و با انتخاب جامعه آماری و نمونه مشخص و توزیع پرسشنامه به جمع آوری اطلاعات پرداخته تا بتوان روابط بین متغییر های تحقیق را از دیدگاه شرکت کنندگان در مطالعه کشف و شناسایی کرد. 3-2- روش تحقیق روش مورد استفاده در پژوهش حاضر توصیفی (از نوع علی – مقایسه ای) بود. علی مقایسه ای به تحقیقی گفته می شود که پژوهش‌گر علت احتمالی متغیر وابسته را مورد بررسی قرار می دهد چون متغیر مستقل و وابسته در گذشته رخ داده اند لذا این نوع تحقیق غیر آزمایشی را تحقیق پس رویدادی می گویند (دلاور، 1381). 3-3- جامعه آماری جامعه این پژوهش شامل دو گروه زنان متقاضی طلاق که دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد مراجعه کننده به دفاتر شورای حل اختلاف و دادگستری و زنان خواهان ادامه زندگی مشترک دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد مراجعه کننده به مراکز درمان ترک اعتیاد بودند. 3-3-1- نمونه و روش نمونه گیری از جامعه مورد مطالعه تعداد 120 زن دارای شوهر مبتلا به اختلال مصرف مواد با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. این روش پایه انتخاب موارد نمونه توسط آمارگیر با توجه به قضاوت شخصی و هدفهای مطالعه وماهیت تحقیق استوار است از بین جامعه آماری ذکر شده تعداد 60 نفر متقاضی طلاق و 60 نفر خواهان ادامه زندگی مشترک به عنوان نمونه انتخاب شدند. قلمرو این تحقیق شهر بندرعباس و زمان انجام آن نیمسال دوم 1392-1391بود. 3-4- روش و ابزار گردآوری اطلاعات روش مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات از نوع میدانی بوده است و هم چنین از دو پرسش نامه استفاده شده است : سبک های دلبستگی هزن و شیور(1987) : این آزمون، ابزاری در زمینه اندازه گیری سبک های دلبستگی بزرگسالان است که توسط هزن و شیور(1987) به وجود آمد. این آزمون یک ابزار اندازه گیری تک عاملی است که با روابط بزرگسالان تطبیق داده شده است. این ابزار اندازه گیری حاوی سه عبارت توصیفی از احساس های فرد درباره راحتی با نزدیکی و صمیمیت در روابط است. از پاسخ دهندگان خواسته اند تا کاربردپذیری هر یک از توصیف های سه گانه را در مورد توصیف خودشان روی مقیاس لیکرت نشان دهند. این فرآیند در مطالعه حاضر دنبال شده است و با کاربرد یک مقیاس نمره گذاری 9 درجه ای(از کاملا موافق تا کاملا ناموافق) از شرکت کنندگان خواسته شد تا هر عبارت را بر اساس درجه ای که موافق احساسات و تجربیات آن ها در روابط است نمره گذاری نمایند. این آزمون دارای مقیاس فاصله ای است و به شدت و میزان سبک های دلبستگی ایمنی، اجتنابگری و دوسوگرایی می پردازد و اعتقاد بر این است که در هر آزمودنی، سه نمره پیوسته و کمی با مقیاس فاصله ای از سبک های دلبستگی سه گانه(ایمن، اجتنابگر و دوسوگرا) به دست می آید. ضریب پایایی این پرسش نامه که توسط روش آلفای کرونباخ محاسبه شده 73/0 است که این رقم نشان دهنده ضریب پایایی مقبول و معرف تجانس درونی ابزار اندازه گیری است(صدقی طارمی، 1383). در این پژوهش پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرونباخ 71/0 به دست آمد. پرسش نامه سرسختی اهواز: این مقیاس، توسط نجاریان، مهرابی زاده هنرمند و کیامرثی(1377)، ساخت و اعتباریابی شد. کیامرثی، برای سنجش پایایی مقیاس(AHI) از دو روش بازآزمایی و آلفای کرونباخ استفاده کرده است. پایایی پرسشنامه با دو روش مورد محاسبه قرار گرفته و ضرایب آن به ترتیب 75/0 و 69/0 است. کیامرثی، برای سنجش اعتبار پرسشنامه(AHI)، این پرسشنامه را همزمان با چهارپرسشنامه ملاک، شامل پرسشنامه اضطراب(ANQ)، پرسشنامه افسردگی اهواز(AGI)، پرسشنامه خودشکوفایی مازلو(MSAI)، و مقیاس اعتبار سرسختی(HVS)، به کار برد و نشان داد که این آزمون از اعتبار مناسبی برخوردار است(کرمی و همکاران، 1388). در این پژوهش پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرونباخ 72/0 به دست آمد. 3-5- شرح مراحل تحقیق پس از اخذ مجوز از دانشگاه با مراجعه به دفاتر شورای حل اختلاف و دادگستری و مراکز درمان ترک اعتیاد در شهرستان بندرعباس و نسبت به گرفتن مجوزهای لازم اقدام شد و هماهنگی های لازم با مدیران مراکز جهت همکاری با محقق صورت گرفت. سپس تعداد 120 پرسشنامه تهیه و در بين نمونه پژوهش توزيع شد که تعداد 60نفر از زنان دارای شوهر مبتلا به مصرف مواد خواهان ادامه زندگی و تعداد 60نفر از زنان دارای شوهر مبتلا به مصرف مواد متقاضی طلاق به پرسشنامه ها پاسخ دادند و سپس پرسشنامه ها جمع آوری و در اختیار یک کارشناس آمار جهت تجزیه و تحلیل داده ها قرار داده شد. 3-6- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و آمار استباطی با کمک نرم افزار spss داده ها مورد تجربه و تحلیل قرار گرفتند. در آمار توصیفی از میانگین، میانه، انحراف معیار، درصد، نمودار و میانگین و در آمار استنباطی از آزمون های آماری t-test و ضریب همبستگی تفکیکی و رگرسیون چند متغیره به روش مرحله ای استفاده شد. منابع: - بشارت. محمدعلی و فیروزی. منیژه (1382). مقایسه زنان و مردان نابارور بر حسب سبک دلبستگی و سازش روان شناختی با ناباروری، مجله روان شناسی و علوم تربیتی(دانشگاه تهران) - شماره 67 - بشارت، محمد علی. کریمی، کیومرث. رحیمی نژاد، عباس (1385). بررسی رابطه سبک های دلبستگی و ابعاد شخصیت ، مجله روان شناسی و علوم تربیتی(دانشگاه تهران) ، شماره 72 - پور افکاری،ن.(1376).فرهنگ جامع روان شناسی-روانپزشکی(انگلیسی-فارسی).تهران:انتشارات فرهنگ معاصر. - جمهری. ف(1380). بررسی رابطه بین سخت رویی و گرایش به افسردگی و اضطراب در بین زنان و مردان دانشجوي دانشگاه هاي شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران. - جهانبخش، محمدعلی(1389)، سبک های دلبستگی و شیوه های همسرگزینی(چند همسری- تک همسری). فصل نامه خانواده پژوهی، شماره 4. - رستمی، رضا. رضایی، سعید. حسینی، سیده بنفشه. گازرانی، فاطمه (1388). سبک دلبستگی زوجین در حال طلاق، مجله مهندسی فرهنگی ، بهمن و اسفند - شماره 37 و 38 - رمضانی گل افزانی، نازی(1387)، مقایسه سرسختی بین زوج های متقاضی و غیر متقاضی طلاق، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی. - ساماني ، سيامك ، جوكار، بهرام، صحراگرد، نرگس(1386)، تاب آوري، سلامت رواني و رضايتمندي از زندگي ، مجله روانپزشكي و روانشناسي باليني ايران، سال سيزدهم، شماره 3. - شریفی، خلیل. عریضی. حمیدرضا و نامدارای، کوروش(1384). بررسی رابطه بین عملکرد خانواده با سرسختی روان شناختی. دوماهنامه علمی پژوهشی دانشور. سال دوازدهم، شماره 10. - عسکری. پرویز و همایی. رضوان (1388). رابطه فشارزاهای روانی و سرسختی روان شناختی با سلامت روان دانش آموزان دختر. یافته های نو در روان شناسی، دانشگاه اهواز. - فیض آبادی. سلیمه و خسروی. زهره (1388). سبک دلبستگی و تصور از خدا در میان زنان خواهان طلاق و غیرخواهان طلاق، اندیشه های نوین تربیتی، دانشگاه الزهرا، دوره5، شماره3. - کاویانی، حمید(1382)، روان شناسی و تربیت: تاب آوری فرزندان، ضرورتی انکار ناپذیر، مجله پیوند ، فروردین و اردیبهشت 1389 - شماره 366 و 367. - کرمی، جهانگیر. شریفی، خلیل. بشلیده. کیومرث(1388). رابطه عملکرد خانواده با سرسختی روان شناختی. مجله دست آوردهای روان شناختی ، دانشگاه اهواز، دوره4، سال شانزدهم، شماره2. - گل پرور. محسن و مولوی. حسین (1380)،‌ مقایسه ویژگی های روانی و روابط زناشویی معتادان و غیرمعتادان با همسران آن ها، مجله دانش و پژوهش، اصفهان، شماره هفتم - مظاهري م. (1379). نقش دلبستگي بزرگسالان در کنش وري ازدواج. مجله علوم تربيتي و روان شناسي دانشگاه شهيد چمران، سال چهارم، شماره سوم. - منصور، محمود و دادستان، پریرخ(1376)، روان شناسی ژنتیک از روان تحلیل گری تا رفتارشناسی، چاپ سوم، تهران: انتشارات رشد. - نعمت طاوسی، محترم و شریفی، محمدعلی(1390)،سرسختی به منزله یک منبع حمایتی در محیط کار: یک متغیر پیشبین عوامل تنیدگی زای حرفه ای، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب. - وب سایت خبری و تحلیلی استان هرمزگان (جرون نیوز) 1390، آمار تکان دهنده طلاق در هرمزگان، 29 آذرماه. - ویسی، محسن، حسین زاده، رضا و محمدي، مسعود(1379)، بررسي عوامل موثر بر تاب آوري در افراد در معرض خطرسوء مصرف مواد. پايان نامه دكتري. دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي. تهران. - Ainsworth, M.D.S(1991) Attachment and other affectional bonds across the life cycle. In C.M Parkes, J. Stevenson-Hind, & P. Marris (Eds), attachment across the life cycle (pp. 33-51) London:Roultedge. - Aysenk, J&Flanagan, K. " Attachment style, marital satisfaction, commitment, and communal strength effects on relational repair message interpretation" Paper presented at the annual meeting of the International Communication Association, Dresden International Congress Centre, Dresden, Germany Online. Sam Houston State University, 1-28. - Hazan.C &Shaver P.R.(I987) Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52,511-524 - Girman , J. M . and Rooney, J.F (1989). "The Influences of Ail-Anon on the Coping Behaviour of Wives Alcoholics," Journal of Studies on Alcoholics, N : 50, pp. 1030-1038. - Kuback B, Cox MJ, Kanoy KW, Harter KS, Burchinal M, Margand NA(1988). Adult attachment and marital interaction as predictors of whole family interactions during the transition to parenthood. J Fam Psychol;9(3):420-9. - Maddi, S. R. (2007). Relevance of Hardiness Assessment and Training to the Military- Context. Military phycology, 19 (1), 61-70. - Maddi, S.R. (2002). The story of hardiness: Twenty years of theorizing, research and practice. Consulting Psychology Journal, Vol.54, pp. 173-185 - Paley B, Cox MJ, Kanoy KW, Harter KS, Burchinal M, Margand NA. Adult attachment and marital interaction as predictors of whole family interactions during the transition to parenthood. J Fam Psychol 2005;9(3):4209. - Neria, Y., Steinmetz , S.G., koenen, K. Levinovsky ,L. Zakin , G. , & Dekel,R. (2001). Do attachment and hardiness relate to each other and to mental health in real – life stress? Journal of Social and Personal Relationship, vol. 18, no. 6, 844- 858. - Sharon, J. R. N., & Leslie, F. R. N. (2003). Creating a hardy work environment. journal of Rural Health, 21(4), 11-17. - Vance, D.E.,Struzick , T.C. Mastan, I (2008). Hardiness, successful aging and HIV: implications for social work. J. Gerontol. Soc. Work, 51, 3-4, 260-83. پیوست(پرسشنامه ها) پرسشنامه سرسختی اهواز خواهشمند است عبارات زیر را به دقت مطالعه نموده و یکی از چهار گزینه را که بهترین وجه ممکن ویژگی های شخصیتی شما را بیان می کند، انتخاب کنید. سوالاغلب اوقاتگاهی اوقاتبه ندرتهرگز1- خوب میدانم که چه عقاید و افکاری دارم2-احساس می کنم عمرم صرف انجام کارهایی شده استکه با معنا و ارزشمند است4- تصمیم گیری در مورد مسائل برایم آسان است5- از شرکت کردن در بحث و گفتگوهای اجتماعی استقبال میکنم6- در مقابل مسائل زندگی دچار سردرگمی می شوم7- حوادث استرس زای زندگی برایم تهدید آمیز است 8- اگر فردی سعی کند مرا آزار دهد،حقش را کف دستش می گذارم9- واقعیت برای من جالبتر از رویاها هستند10- هر قدر هم که سخت تلاش کنم تلاش هایم بدون ثمر است11- زندگی روزانه ی من پر جیزهایی هستند که برای من جالبند12- هرچقدر سختکوش تر باشم در رسیدن به اهداف خود موفق ترم13- پرشورترین و مهیج ترین چیز برای من خیال بافی است14- زندگی با من جالب است15- در برقراری تماس چشمی با دیگران راحت هستم16- از قرار گرفتندر موقعیت های نا آشنا استقبال می کنم17- تعغیرات زندگی را به عنوان تهدیدی برای امنیت و آسایش خود تلقی می کنم18- به سختی تسلیم تقدیر و سرنوشت خود می شوم19- در هنگام بیماری تحمل بالایی دارم 20- در تعغیر دادن عقیده نزدیکانم موفق هستم21- این سیاستمداران هستند که بر زندگی ما حکومت میکنند22- هنگام رویارویی با مشکلات تمرکز حواس خود را حفظ می کنم23 از موقعیت های مبهم وغیر قابل پیش بینی استقبال می کنم24- از کار کردن لذت می برم و به شور و هیجان می آیم25- به خوبی به شرایطو موقعیت های رقابت جویانه پاسخ نشان می دهم26- خواسته ها و احساسات خود را به راحتی ابراز می کنم 27- در برخورد با اشخاص غریبه آسوده و راحت هستم پرسشنامه سبک های دلبستگی هازن و شیور Abstract The main objective of the present study was to compare the attachment styles and psychological obstinate desire to control women divorce , a husband with substance use disorders Bandar Abbas . The method used in this research is descriptive and correlational field studies .from this population we had woman who wanted to resolve the issue by the court. 120 women were selected that had addicted husband. They were selected randomly. 60 people wanted to divorce and 60 other wanted to go on with their life. The two attachment style questionnaires Hazn and Shaver (1987 ) and , Ahvaz Hardiness questionnaire for analyzing the surveyed data is used and the following results were obtained : there are differences between secure attachment style in women with a husband with divorce , substance abuse disorders and women with eating disorders who want to continue her life. no difference between divergence attachment style in women with a husband, divorce and substance abuse disorder in women with eating disorders who want to continue her life was found. there is no difference between ambivalent attachment style in women with a husband with divorce , substance abuse disorders, and women with eating disorders want to continue her life. there is a difference between psychological hardiness in women with a husband with divorce , substance abuse disorders and women with eating disorders who want to continue her life . Keyword : Attachment styles , tend to divorce , control of psychological difficulties , substance use disorder Hormozgan University Qeshm Pardis Branch Thesis for a master's degree in family counseling Title : compare the attachment styles and psychological obstinate desire to control women divorce , a husband with substance use disorders Bandar Abbas Supervisor: Dr. Eqbal Zarei Advisor: Dr. Hussein Zeinali Poor Student : mohammadrezaMahmoodi Jul 2014