صفحه محصول - پاورپوینت درس 12 حسن تعلیل، حس آمیزی و اسلوب معادله

پاورپوینت درس 12 حسن تعلیل، حس آمیزی و اسلوب معادله (pptx) 17 اسلاید

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید: 17 اسلاید

قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :

بنام خدا حسن تعلیل، حس آمیزی و اسلوب معادله درس 12 حسن تعلیل حس‌آمیزی اسلوب معادله حسن تعلیل در برخی موارد، «حرف تعلیل» نظیر زیرا، که (به معنای زیرا)، زان‌که و ... در بیتی که حسن تعلیل دارد، وجود خواهد داشت. در لغت به معنای دلیل و برهان نیکو آوردن است و در اصطلاح ادبی آن است که دلیلی هنری و شاعرانه و غیرواقعی برای امری بیاوردند؛ به گونه‌ای که بتواند مخاطب را اقناع کند و خیال‌انگیز باشد. مثال: خمیده پشت از آن گشتند پیران جهان‌دیده/ که اندر خاک می‌جویند ایام جوانی را (نظامی) شاعر علت خمیده بودن کمر پیران را جست‌وجوی جوانی در خاک زیر پایشان می‌داند. این علت خیالی و ادعایی است، اما سبب خیال‌انگیزی و ایجاد موسیقی معنوی در شعر شده است. مثال: نه خلاف عهد کردم که حدیث جز تو گفتم/ همه بر سر زبان‌اند و تو در میان جانی (سعدی) در بیت زیبای سعدی، شاعر در جواب این گله‌ی معشوق که چرا در حضور او، سعدی از دیگران سخن گفته، علتی ادبی و خیالی می‌آورد و می‌گوید آن‌چنان معشوق را دوست می‌دارد که در میان جان او است و دوستی با دیگران در حدی است که فقط بر زبان شاعر جاری هستند و این طبیعی است که از کسی بر سر زبان است، بیش‌تر سخن می‌رود تا آن‌که در میان جان فرد جای دارد. مثال: خاک بغداد به مرگ خلفا می‌گرید/ ورنه این شط روان چیست که در بغداد است؟ (خواجوی کرمانی) شاعر علت تشکیل و روان بودن رود دجله را اشک‌هایی می‌داند که خاک سرزمین بغداد برای مرگ خلفا ریخته است. این علت نیز غیر واقعی و خیالی است. در شناخت حسن‌تعلیل باید دقت شود که حتما علت غیرواقعی باشد؛ اگر علتی که شاعر بیان کرده واقعی باشد، دیگر حسن‌تعلیل نیست. نکته مثال: اگر باران به کوهستان نبارد/ به سالی دجله گردد خشک رودی (سعدی) سعدی در این بیت علتی واقعی برای خشکی دجله آورده و نه ادبی، زیرا وقتی باران یک سال نبارد، رود دجله خشک می‌شود. پس این بیت حسن تعلیل ندارد. حس‌آمیزی آمیختن دو یا چند حس در کلام، چنان که ذهن را به کنجکاوی وادارد و با ایجاد موسیقی معنوی، بر تأثیر و زیبایی سخن بیفزاید. مثال: مثال از صدای سخن عشق ندیدم خوش‌تر/ یادگاری که در این کنبد دوار بماند (حافظ) دیدن صدا، در هم آمیختن حس‌های بینایی، شنوایی و در نتیجه حس‌آمیزی است.